سبک معماری گوتیک ایتالیا کاملاً متمایز است به گونه ای که شاید نتوان نام گوتیک بر آن نهاد. برخی پژوهشگران این آثار را سبک (معماری گوتیک با سنت مدیترانه ای) نامیده اند. معماران ایتالیا در قرون وسطی روش های گوتیک را سبک آلمانی می خواندند و تحت تأثیر آثار شهر ایل دو فرانس فرانسه بودند. تفاوت معماری گوتیک ایتالیا با سایر کشورها در این است که در این معماری پنجره های بزرگ وجود ندارند و به جای پشت بند معلق از دیوارهای ضخیم و کمربندهای آهنین استفاده می کردند. در کل ساکنین این کشور همچنان به حفظ الگوهای معماری روم باستان علاقمند هستند.
معماران ایتالیا با آنکه سبک گوتیک را با اکراه پذیرفتند، اما بناهای با شکوهی چون کلیسای میلان را پدید آوردند. اما کلیساهای اورویتو ، سینا، آسیزی و فلورانس آمیزه ای است از سه هنر بیزانس، رومانسک وگوتیک.
شاخصه های معماری گوتیک ایتالیا :
- استفاده نکردن از پنجره های بزرگ بدلیل داشتن اقلیم متفاوت.
- استفاده از دیوارهای ضخیم وکمربندهای آهنی به جای استفاده از پشت بند های گوتیک.
- استفاده نکردن از تاق های نوک تیز و مناره های مخروطی.
- استفاده از برخی المان های رومی وبعضاً یونانی
کلیسای جامع فلورانس (دوئومو)/ فلورانس/ ۱۴۳۶/ آرنولفو دی کامبیو/ Florence Cathedral
The Basilica di Santa Maria del Fiore (English: Basilica of Saint Mary of the Flower )
کلیسای جامع فلورانس ، ساخته شده توسط آرنولفو دی کامبیو در سال ۱۴۳۶ م است. به گفته آلبرتی سایه این کلیسا تمام توسکان را می پوشانید و بر تمام فلورانس احاطه دارد. این کلیسا فاقد پشت بندهای معلق و پنجره های زیر گنبدی است. و در نقاطی روی دیوار پنجره های کوچک تعبیه شده. برج ناقوس این کلیسا در سال ۱۳۳۴ میلادی توسط جوتوی (نقاش)، به شیوه ایتالیایی جدا از کلیسا قرار گرفته و از پایه مستقل است. تنها یک پنجره با قوس جناغی در کلیسا دیده می شود. تأکید در این کلیسا بر خلاف سایر کلیساهای گوتیک بر خطوط افقی است تا عمودی.
در تصویر زیر سیر تحول در طراحی پلان کلیسای فلورانی مشاهده می شود
گنبد کلیسا یک المان با ارزش است که آن را آغازگر دوران رنسانس در ایتالیا می دانند. این گنبد بین سالهای ۱۴۲۰ تا ۱۴۳۶ توسط فیلیپو برونلسکی ساخته شده است. گنبد با آنکه دارای قوی جناغی است ولی تفاوت آشکاری با برج های محل تقاطع در سایر کلیساهای گوتیک دارد.
کلیسای جامع میلان/ فلورانس/ ۱۳۸۶ م/
کلیسای جامع میلان بزرگترین کلیسای گوتیک ساخته شده در ایتالیا است. نمای این کلیسا مظهری از درآمیختگی عناصر گوتیک با عناصر کلاسیک (پیش در آمد رنسانس) می باشد. در معماری این بنا تأکید بر خطوط افقی مشهود است همچنین از پنجره های گوتیک اثری در آن نیست و صحن کلیسا با طاق جناغی پوشیده شده است.
کاخ مردم/ سینا/ ۱۳۰۹ The Palazzo Pubblico, Siena, Italy
طرح کلی این بنا در مقایسه با طرح اکثر کلیساهای گوتیک ایتالیا، بسیار متقارن است. این کاخ دارای برجی بسیار بلند است که در کنار برج ناقوی کلیسای فلورانس از نخستین برج های ناقوس در ایتالیا به شمار می روند. کاربرد این برج برای دیدبانی و خبررسانی بوده است. کاخ مردم به عنوان مرکز دنیوی اجتماع یعنی تالار شهر به اندازه کلیسا برای مومنان قابل توجه بوده است.
کاخ دوکاله/ ونیز/ ۱۴۳۸ م The Palazzo ducale
از دیگر بناهای گوتیک ایتالیا میتوان به کاخ دوکاله در شهر ونیز اشاره کرد که در سال ۱۴۳۸ م ساخته شد. این کاخ نمونه ای از یک ساختمان شاد گوتیکی است. این بنا به سبک گوتیک ونیزی ساخته شده است که تزئینات رنگارنگ به عنوان مهمترین شاخصه این کاخ شناخته می شود.
منبع : تحریریه پلان معماری