کلیسای سانتا ماریا دلفیوره
دوره رنسانس
طراحی : فیلیپو برونلسکی
فلورانس – ایتالیا ۱۴۳۶-۱۴۲۰ میلادی
انسان باید بسیار سرسخت و لجوج و یا شاید بسیار حسود باشد که وقتی چنین ساختمان بزرگی را می بیند پیپو (فیلیپو) معمار آن را تحسین نکند. ساختمانی بزرگ و بر افراشته به سوی آسمان با سایه آنچنان بلند که می تواند بر سر تمامی مردم توسکانی سایه افکند.
ساخته شده بدون استفاده از تیرهای چوبی بزرگ در مرکز و پیرامون آن. موفقیتی که اگر اشتباه نکنم در زمان ساخت این بنا غیرممکن به نظر می رسید. اثری بزرگ که شاید در بین آثار قدیمی به خوبی شناخته شده نباشدو یا نام آن نیز به گوش بسیاری نرسیده باشد. این نظر لئون باتیستا دوست برونلسکی درمورد وی است.
برونلسکی
برونلسکی (۱۴۴۲-۱۳۷۷) از آنچه که رویا و خیال بود به عنوان منبع الهام در طراحی به خوبی بهره برداری کرد. وی نقاط پنهان دید و پرسپکتیو را در نقاشی های اوایل دوره رنسانس ایتالیا به خوبی درک کرد و از آنها بهره گرفت. برونلسکی یک آزمایش پیشرفته انجام داد و یک وسیله نوری برای ترکیب یک چشم انداز واقعی با یک نقاشی اختراع کرد. در این دستگاه با نگاه کردن از درون یک سوراخ کوچک و با استفاده از انعکاس تصویر در آینه، ترکیبی از یک نقاشی موجود و یک منظره واقعی همراه با تصویر آسمان، مشاهده می شد. بیننده نمیدانست آیا در حال دیدن یک چشم انداز واقعی است یا ترکیبی الهام بخش از تجسم و واقعیت را مشاهده می کند.
کلیسای سانتا ماریا دلفیوره
برونلسکی گنبد سانتاماریا دل فیوره را ۸۴ متر بالاتر از سطح زمین با قطر ۴۲ متر و ارتفاع ۳۲ متر بنا کرد. این گنبد از خارج به شکل هشت وجهی بود ولی در داخل ساختمان شکل واقعی آن تغییر داده شده بود. وی سازه ای متشکل از ۹ دایره که درون پوشش هشت وجهی بیرونی گنبد قرار می گرفتند، ابداع کرد. گنبد اصلی از دو پوسته تشکیل شده و شامل حلقه های افقی داخلی و قوسهای مدور بود. اجزای قوس از طریق نیروهای ایجاد شده توسط وزن خودشان با یکدیگر به تعادل می رسیدند و هنگامی که قوسها به اتمام می رسیدند سازه به پایداری نهایی دست می یافت.
این مطلب را از دست ندهید…
قوس های کلیسای سانتا ماریا
به دلیل آنکه امکان تکمیل قوس ها به صورت همزمان وجود نداشت یک سازه اضافی از مصالح بنایی برای ممانعت از فروریختن حلقه ها به کار برده شد. این قوس ها در فواصل معینی یکدیگر را قطع می کردند. این تقاطع با استفاده از یک تیر تقویت کننده از جنس مصالح بنایی و به طور عمود بر قوس های افقی که تامین کننده نیروی فشاری از جهات مختلف و مانع از فروریختن حلقه ها بر کف کلیسا بودند، به وجود می آمد.
با استفاده از آنچه قبلا در ساختمان های ایرانی و ساختمان های دوره بیزانس به کار رفته بود، برونلسکی روشی غیر معمول و مبتکرانه را که تاکنون در این سرزمین ناشناخته بود ابداع کرد. او نه تنها گنبد را طراحی کرد، بلکه تمامی تجهیزات را نیز برای بالارفتن کارگران و بالا بردن مصالح و تجهیزات لازم در طی دوران ساخت طراحی و فراهم نمود. هیچ چیز برای تحقق امری که ناممکن به نظر می رسید نادیده گرفته نشده بود. طراحی و ساخت در تعادل و هماهنگی
کامل بودند. بدین ترتیب برونلسکی زیباترین و جذاب ترین گنبد دنیا را به عنوان یکی از شاهکارهای معماری برای تمامی دورانها خلق کرد.
منبع: تحریریه پیک کد