کریستال پالاس (قصر بلورین)
طراح : جوزف پاکستون ، چالز فوکس (فوکس هندرسون و همکاران)
لندن – انگلیس ۱۸۵۱-۱۸۵۰
نقد ها و دیدگاه ها
بدون تردید حقیقتی تاثیر گذار و احساسی بی نظیر در مورد قصر بلورین وجود داشت. بسیاری از بازدید کنندگان، این ساختمان را این گونه توصیف می کردند: چیزی شبیه سحر و افسون، بینظیر، ناپیدا از دور، سبک، دارای فضاهای داخلی شبیه فضای باز، فضایی بی پایان و بدون سایه، حجمی پوشیده شده از شیشه، شفاف و ترد و نازک. تاریخ شناس معروف معماری، زیگفرید گیدئین تاثیر چنین طرحی و مصالح ترکیب شده و بی نظیر آن را با نقاشی های جی.ام.دبلیو ترنر بویژه تابلوی وی به نام سیمپلون پاس مقایسه می کند که در آن هوای مرطوب چشم اندازی غیرمتناهی تصور می کند و آن را در ابدیت جاری می سازد. از نظر گیدئین این چنین مقایسه ای اثبات کرد که تصورات هنری این ساختمان فراتر از امکانات فنی و فناوری آن دوره بوده است.
کریستال پالاس (قصر بلورین)
قبل از آن هرگز چنین فضایی با این وسعت و با این نوع مصالح محصور نشده بود، فضایی که در آن تمرکز بر روی عملکرد ساختمان یعنی نمایشگاه بود و نه پوشش نهایی آن ، جوزف پاکستون (۱۸۶۵-۱۸۰۱) طراح و سازنده گلخانه ها که خود به تنهایی و بدون تحصیلات چنین مهارتی را فراگرفته بود، به عنوان فردی مستقل و مبتکر قادر به شناخت تاثیر و ارزش مصالح و فرم های گوناگون در طراحی بود. دانش طراحی که او و دسیموس برتون (که نقشه های اجرایی در دفتر کار او تهیه شد) قبلا در ساختمان گریت استو نیز به کار گرفته بودند، در این پروژه نیز مورد استفاده قرار گرفت.
این مطلب را از دست ندهید…
در این پروژه برتون روی شیشه، مصالح، جزییات طبیعت و سازه گیاهان، خصوصیات آب و شرایط مناسب برای ایجاد فضایی در یک چشم انداز وسیع کار کرد. طبیعت به پاکستون کمک کرد تا تصورات سازه ای خود را عینیت بخشد. وی در مورد فرم برگهای گیاه ویکتوریا رجیا که آوندهای اصلی آن به صورت طره ای عمل می کنند و آوندهای عرضی کوچک بین آنها، اعضای اصلی را مسلح می نمایند، به دقت مطالعه کرد
مصالح و اجرای قصر بلورین
پاکستون برای اجرای قصر بلورین سیستمی ارائه داد که دارای قابلیت نصب سریع بود. این نمایشگاه باید در زمان معین آماده بهره برداری می شد. فقط با تولید انبوه قطعات به صورت پیش ساخته و با اجزای استاندارد می توانست این نیاز تامین شود. طراحی قصر بلورین براساس شبکه سازه ای به ابعاد ۲۴ فوت و ترکیب قطعات شیشه ای به ابعاد ۴ فوت در ۱۰ اینچ که در قاب های چوبی نگاه داشته می شدند انجام گرفت. آبروهای شیاردار چوبی و صاف بر روی ستون ها و خرپاهای اصلی از جنس آهن و چوب قرار گرفته بودند.
این بنا کاملا شبیه به داربست های ساختمانی بود. سادگی طرح آن، انعطاف پذیری و قابلیت تغییرات داخلی و طراحی اجزای آن به صورت استاندارد به سازمان دادن مراحل اجرا و بهره برداری از آن کمک بسیاری کرد. ساخت قصر بلورین ۹ ماه طول کشید که این زمان شامل زمان ساخت قطعات، حمل و نصب اجزای ساختمان در مقیاسی بزرگ بود. سرعتی که تا قبل از آن دست نیافتنی بود. قصر بلورین ساختمانی مدولار، قابل انعطاف، مناسب برای نصب در هر مکان و آینده ای از تکنیک مناسب و زیبایی ذاتی بود. منتقد آلمانی لوتار بوچر اعتقاد داشت قصر بلورین انقلابی درون معماری بود و موجب پدید آمدن سبکی جدید در معماری شد.
منبع : تحریریه پیک کد