سالن ورزشی پلازتو دلو اسپرت
مهندس معمار : پیر لوئیجی و آنتونی نروی
مهندس سازه : نروی و بارتولی
زمان اتمام : ۱۹۵۷
محل ساخت : رم ، ایتالیا
این سالن یکی از چند ساختمان طراحی شده توسط نروی و پسرش آنتونی برای بازی های المپیک ۱۹۶۰ در رم است. این ساختمان به گونه ای طراحی شده که ۵۰۰۰ تماشاچی را برای مسابقات کشتی، بوکس، ژیمناستیک و والیبال در خود جای می دهد. قطر گنبد دایره ای شکل آن ۶۰ متر و ارتفاع آن ۲۱ متر است. فرم معمارانه گنبد پوسته ای با طرح لاملا و فرم ستونها در این بنا بی نظیر است. شکل ستون ها همچون انسانی است که یک پا را جلو پای دیگر خود را عقب گذاشته و دستانش را برای نگه داشتن سقف به جلو دراز کرده است.
حجم گنبد از نیمکره کوچک تر است و به این ترتیب حجم کمتری اشغال می کند و وزن و ارتفاع کمتری دارد. گنبد دارای تیرهای تقویت کننده یکپارچه به فرم لاملا و به صورت نمایان است، که به طور حلزونی شکل به سمت داخل و در جهت مرکز گنبد ادامه می یابد. در مرکز گنبد یک حلقه فشاری وجود دارد که تامین کننده نور طبیعی در قسمت مرکزی ساختمان می باشد.
گنبد متکی بر ۳۶ ستون بتنی در جا به شکل Y است، که با فواصل مساوی در اطراف ساختمان قرار دارند. این فرم کمترین فضا را در روی زمین و در محل رفت و آمد تماشاچیان اشغال می کند. برای مثال نسبت به فرم V شکل که اثر سازه ای مشابهی دارد، ولی فضای زیادی اشغال می کند، فرم انتخاب شده مناسب تر است. شیوه ساخت گنبد حداقل به اندازه طرح سازه آن نوآوری دارد و متشکل از بتن مسلح با قالب درجاست، که به وسیله ۱۶۲۰ قالب بتنی پیش ساخته به شکل الماس که پس از ساخته شدن در جای خود قرار گرفته اند، شکل گرفته است.
پوسته گنبد سالن ورزشی پلازتو دلو اسپرت
پوسته گنبد به وسیله تاخوردگی های ملایمی بر روی لبه آن در برابر خمش مقاوم شده است، درست مانند بافت پوسته های صدفهای دریایی. در ضمن، امکان استفاده از نور طبیعی از درون شکافهای پدید آمده در میان تاخوردگی ها ممکن شده است. شیوه ساخت این بنا کاملا اقتصادی بوده و سرعت ساخت زیادی داشته است و در نهایت نمایی بسیار عالی برای ساختمان تامین شده است.
تنها ۳۰ روز برای اجرای کامل گنبد وقت صرف شده است. به طور کلی، موفقیت این پروژه طراحی شده توسط نروی و پروژه های دیگر وی بیش از همه ناشی از نقش چند جانبه او به عنوان پیمانکار، طراح و مهندس می باشد. بسیاری از طرح های نروی در مسابقات برنده شده اند و در بیشتر این پروژه ها طرح نیاز به ساخت با قیمت ثابت را تامین کرده است.
منبع : تحریریه پلان معماری