تعاریف زیبایی از صاحب نظران
افلاطون : زیبایی در هماهنگی اجزا با کل خلاصه می شود.
هربرت رید : زیبایی وحدت روابط صوری در مدرکات حسی ما است.
کانت شوپنهاور : یک شی یا پدیده وقتی زیباست که ما آن را به خاطر خودش دوست داشته باشیم و نه به دلیل فواید آن.
بیرکهف : چیزی زیباست که با کم ترین علامات ممکن بیشترین نظم ممکن را به وجود آورد اما زیبایی از لحاظ نظم و قاعده به دست نمی آید بلکه نتیجه ی دو صفت متضاد است که هر دو به یک اندازه ضروری است.
مطهری : زیبایی را نمی توان تعریف کرد چون زیبایی یک کیفیت است و کیفیات قابل تعریف نیستند و فقط باید آن ها را احساس کرد .
وقتی به تعاریف مختلف زیبایی توجه می کنیم می بینیم که متفکران در اعصار مختلف از جنبه های گوناگونی به موضوع زیبایی نگریسته اند.
زیبایی در معماری
ادراک زیبایی پدیده ای چند بعدی است که می تواند حواس درونی ، بیرونی ، تعقل و شهود ما را به فعالیت وادارد . مطالعات نشان می دهد که :
اولا: ادراک زیبایی پدیده ایست چند بعدی
ثانیا: کیفیت سمبلیک محیط ، مهم ترین عامل در ادراک زیبایی می باشد.
ثالثا: ارتباطی درونی و ذاتی بین زیبایی فرمال و سمبلیک وجود دارد.
با توجه به اینکه ادراک بصری زیبایی مهم ترین حس در زمینه ی معماری است ،می توان به بررسی دو نوع زیبایی فرمال و سمبلیک در این ارتباط بسنده کرد.
معیارهای اصلی زیبایی در معماری
رنگ : تاثیرات رنگ بر ناظرین تابع ۳ عامل است : مکانی که رنگ در آن به کار رفته
فرهنگ
عوامل اجتماعی و روانی
رنگ ها دارای وزن ادراکی می باشند :
رنگ روشن: سبکتر
رنگ تیره: سنگین تر
رنگ گرم : فضای بسته
رنگ سرد: فضای باز
علائم و نماد : ارجحیت محتوا بر فرم ، یعنی معنای نهفته در بطن فرم ها و رنگ هاست .
محتوای معنوی یک نماد را می توان در معماری به شکل های مختلف بیان کرد : توجه به رنگ ها ،توجه به نوع مصالح مورد استفاده در بنا ، نور پردازی
تزیین : یک رکن مهم در معماری که بیشتر بعد ظاهری دارد تا معنایی و شاید اصلا از بعد معنایی برخوردار نباشد و تاکید بر فرم است.
منبع : تحریریه پلان معماری