گلخانه بزرگ باغ ملی گیاه شناسی ولز
معمار : نورمن فاستر و شرکا
مهندس سازه : شرکت آنتونی هانت است
مکان : ولز
گنبد بیضوی این گلخانه بزرگترین گنبد شیشه ای دنیاست. این بنا علاوه بر ایجاد محیطی مناسب برای رشد گونه های بسیار متنوع گیاهان و قارچها، مرکزی آموزشی نیز به شمار می آید.
گنبد گلخانه دارای فرمی متقارن است ولی یک سمت آن در جهت عرض بنا کج شده و در حدود هفت درجه به سمت جنوب، در جهت خورشید متمایل گشته است. با وجود ابعاد بزرگ گنبد سازه آن سازه ای متراکم نیست. این سازه از طاق های تیوپی فولادی بزرگی تشکیل شده که بر روی نوارهای فولادی قرار گرفته اند. تعدادی از پنجره ها با کنترل از راه دور قابل باز و بسته شدن هستند که این امکان تعویض هوای داخل ساختمان را میسر می سازد.
هانت مطالعات بسیاری انجام داد تا به سازه فرم تخم مرغی شکل مورد نظر معمار دست یابد. در نهایت هندسه انتخاب شده برشی از پوسته خارجی یک تورس (فرمی دوناتی شکل که از چرخش یک کره حول یک مرکز بیرون از کره شکل می گیرد) شد. استفاده از برش یک فرم تکرار شونده یاد آور فرم اپرای سیدنی است که در آن معمار از بخشی از کره استفاده کرده است. مزیت استفاده از این فرم مساوی بودن شعاع های منحنی های بسه دست آمده است
چنین سازه ای به ندرت در محاسبات سازهای مشکل ایجاد می کند البته این فرم نیازمند تحلیل های خطی بسیار پیچیده ای است. خمیدگی گنبد، فشارهای خمشی افزوده ای را در تیرها ایجاد می کند. بنابراین تیرهای Tشکل که از اعضای نگهدارنده پوسته شفاف هستند در نقاط بسیاری به بخش بالایی قوس ها جوش می خورند. این امر باعث افزایش انعطاف پذیری می شود، چون تیرهای قوسی مدور و T شکل همانند یک نوار مرکب عمل می کنند.
در این مورد نیز نیروی باد مورد بررسی قرار گرفته است. به همین دلیل در انتهای قوس ها از مهاربندی های اضافی که به بیس پلیت متصلند استفاده شده است.
پوسته شفاف بنا از قاب های شفاف آلومینیومی که به شبکه ناودانی ها متصل شده اند تشکیل شده است. آب باران به وسیله کانال هایی با کوتاه ترین مسیر از اطراف گنبد دفع می شوند. اجزای آلومینیومی می توانند آزادانه در قاب های فولادی حرکت کنند تا سازه در اثر تغییرات دمایی که به انبساط و با انقباض آن منجر می شود دچار مشکل نشود. در این بنا ورق های پوششی شیشه ای به ضخامت ۱۷ میلی متر استفاده شده اند.
منبع : تحریریه پیک کد