آشیانه هواپیما
پی یر لوئیجی نروی
اورویتو ، اوربته لو و توره دل لاکو – ۱۹۴۰-۱۹۳۶
از نظر نروی (۱۹۷۹-۱۸۹۱)، ساختمان تبلور خلاقیت و فعالیت های انسان و مهم ترین عامل در توسعه تمدن بشری است. نروی باور داشت ساخت و برپایی یک بنا در حد بالایی از موفقیت به طوری که یک اثر هنری ناب و کامل باشد، امری غیرممکن است. ولی می توان کار ساخت را به شکلی رضایت بخش که در آن نیازهای عملکردی همراه با شرایط پیش بینی شده از نظر اقتصاد و زیبایی شناسی تامین شده باشد، جهت داد. نروی استاد مسلم بتن مسلح و فروسیمان (بتن آهنی) بود. از نظر وی بتن مسلح پرثمرترین، روان ترین و کاملترین ماده ای بود که انسان در فرایند ساخت به آن دست یافته بود. با استفاده از این ماده که دارای قابلیت شکل پذیری مناسب بود دستاوردهای بزرگی در زمینه زیبایی شناسی ایجاد شد.
تیرهای بتنی صلبیت کمتری نسبت به تیرهای چوبی یا فلزی داشتند و می توانستند با توجه به تغییرات گشتاور خمشی و نیروی برشی فرم های مناسب را با تغییرات لازم ایجاد نمایند. در نقش تکیه گاه های عمودی، ستون های بتنی محدودیت های مقاطع منشوری، مشابه آنچه در تکیه گاه ها و ستون های سنگی وجود داشت را برطرف ساختند. ستونهای بتنی می توانستند با ابعاد متغیر و یا فرم های دارای پیچ و خم و مقاطع دارای انحنا، با منحنی ها و خطوط تمرکز تنش هماهنگ شوند. اگرچه نروی یک مهندس ساختمان بود، ولی به عنوان یک مهندس معمار فکر کرد و تصمیم گرفت، طراحی کرد و ساخت. عنوان مناسب برای وی به عنوان فردی که دارای قابلیت تصور و ساخت یک بنا مهندس معمار بود.
نروی باور داشت برای خلق یک ساختمان مناسب نیاز به صحت و صداقت سازه ای، صداقت، هماهنگی با عملکرد، شناوری مناسب و توجیه اقتصادی می باشد. او معتقد بود با تحقق تمامی این معیارها نتایج زیبایی شناسی راضی کننده ای به دست می آید. ساختمان هایی را که مفاهیم سازه، عملکرد و اقتصادی بودن را دربر دارند می توان نمونه هایی از هنر معماری به شمار آورد.
ساختمان آشیانه هواپیما نروی
ساختمان آشیانه هواپیما مشکل ترین کار نروی بود. شرکت ساختمانی وی، نروی و بارتولی، هشت اشیانه هواپیما برای نیروی هوایی ایتالیا بین سال های ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۰ ساخت. دو آشیانه اصلی به ابعاد ۴۵*۱۱۱/۵ متر دارای دو بازشو برای درهای متحرک به عرض ۵۰ متر و ارتفاع ۸ متر بود. هزینه ساخت بناهای فوق بسیار محدود بود. نروی در مراحل طرح های اولیه، فرم ساختمانی به شکل تاق را به دلیل مقاومت زیاد آن انتخاب کرد. با استفاده از چنین فرم سازه ای تنش ها به سرعت توزیع می شدند تا به سه ستونی که در سه طرف ساختمان قرار گرفته بودند و ستون چهارم که در کنار درها بود، منتقل گردند.
به سبب عدم تقارن تکیه گاه ها، نروی تصمیم گرفت از سازه ای غیرممتد با استفاده از مجموعه ای از تیرهای دنده ای زوج که درجا بتن ریزی می شد استفاده کند. این سیستم توسط یک خرپای افقی که روی بازشوها قرار می گرفت، کامل می گردید. از آنجا که این سازه نا معین بود، آنالیز و تحلیل دقیق آن به طور کامل امکان پذیر نبود. از طریق محاسبات ساده و دلایل حسی و بصری نروی مقدار تنش ها را تخمین زد و ابعاد و اندازه ها را تعیین نمود و اثبات کرد این ابعاد با تحلیل سازه ای نمونه های آزمایشی ساخته شده یکسان اند.
دلواپسی و اضطراب زیادی هنگام بالا بردن اسکلت ساختمان وجود داشت، بازرسان فنی تغییر شکل ایجادشده در ستون ها و اسکلت ساختمان را به دقت کنترل می کردند، ولی ساختمان به خوبی قابلیت تحمل بارهای وارده را داشت. آشیانه های بعدی هریک روی شش تکیه گاه به صورت متقارن نگاه داشته می شدند و تاق ها نیز با خرپاهای پیش ساخته از جنس بتن درجا و یا اعضا فولادی که توسط جوش به یکدیگر متصل گردیده بودند ساخته شدند.
نابودی آشیانه های نروی
ارتش آلمان هنگام عقب نشینی این ساختمان های با ارزش را در سال ۱۹۴۴ نابود کرد. آدا لوئیز هوکستابل معتقد است ساختمان های نروی به دلیل صراحت، صداقت و وضوح مهندسی قابل توجه بوده اند. اشکال و فرم ها کاملا از منطق سازه ای پیروی می کردند و حتی یک فرد غیر مطلع از امور ساختمان هم می توانست نیروهای کششی و فشاری و نحوه توزیع آنها را درون ساختمان احساس کند.
منبع : تحریریه پیک کد